Η ενεργοποίηση ευρωπαϊκών αμυντικών μηχανισμών και η συνεργασία με το ΝΑΤΟ μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2022

Abstract

Mετά τη στρατιωτική επέμβαση της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2014, με κυριότερο σημείο την προσάρτηση της Κριμαίας η οποία αναμφίβολα κατέστη καθοριστικό γεγονός για την ιστορία της Ευρώπης, η εισβολή της Ρωσίας στα Ουκρανικά εδάφη στις 24 Φεβρουαρίου 2022 αποτελεί ορόσημο στην κρίση ειρήνης που για τόσα χρόνια προσπαθούσε να διατηρήσει η ευρωπαϊκή κοινότητα, μιας και αυτός ο πόλεμος αποτελεί την μεγαλύτερη απειλή για την ασφάλεια της Ευρώπης από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Στην παρούσα ερευνητική μελέτη, μέσω της χρήσης της ποιοτικής ανάλυσης με επισκόπηση κατά βάση ακαδημαϊκών πηγών, θεσμικών κειμένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πρακτικών συνεδριάσεων και δυο συνεντεύξεων, επιχειρείται να παρουσιαστεί η ανταπόκριση της ΕΕ στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας, με αφορμή την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022 κατά την περίοδο Φεβρουαρίου 2022 – Φεβρουαρίου 2023. Λαμβάνοντας υπόψη τις προκλήσεις του σήμερα, η ΕΕ δημιουργώντας και ενεργοποιώντας εκ νέου υφιστάμενους μηχανισμούς – εργαλεία διαμορφώνει πολιτική σε παγκόσμιο επίπεδο, μετατρέποντας την σε έναν ισχυρότερο διεθνή δρώντα με αναμενόμενη σημαντική επίδραση. Συνεπώς, ίσως η άμεση ενεργοποίηση της ΕΕ σε αμυντικούς και στρατιωτικούς τομείς στον πόλεμο αυτό, μέσω κατάλληλα διαμορφωμένων μηχανισμών – εργαλείων να σηματοδοτεί μια στροφή στη διεθνή δράση της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία πλέον αποδέχεται ουσιώδεις ευθύνες στη διαχείριση μεγάλων διεθνών κρίσεων. Το ζήτημα που προκύπτει από την παρούσα μελέτη, σχετίζεται με την πρωτοφανή βοήθεια της ΕΕ στην Ουκρανία και συγκεκριμένα στον αμυντικό τομέα, δια μέσου της ενεργοποίησης και της δημιουργίας μηχανισμών – εργαλείων με «βαρύ» οικονομικό και πολιτικό αντίκτυπο στην ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση, επεκτείνοντας έτσι τη συνεργασία της και με το ΝΑΤΟ και δημιουργώντας αναδράσεις σε παγκόσμιο επίπεδο.