Ο ερωτικός Παλαμάς
Ημερομηνία
2018Συγγραφέας
Βουτουρής, ΠαντελήςISBN
978-960-591-132-4Εκδότης
ΜελάνιPlace of publication
ΑθήναGoogle Scholar check
Metadata
Εμφάνιση πλήρους εγγραφήςΕπιτομή
Ὁ χαρακτηρισμός τοῦ Παλαμᾶ ὡς «ἐρωτικοῦ», «ἡδονικοῦ», «σαρκολάτρη» ἤ «κολασμένου» ποιητῆ, προφανῶς ξενίζει καθώς συγκρούεται μέ χρόνιες παραμορφώσεις καί ἐμπεδωμένα στίς σχολικές αἴθουσες φιλολογικά στερεότυπα. Ὡστόσο, αὐτό πού δέν ἐπιδέχεται ἀμφισβήτηση εἶναι ὅτι ὁ ἔρωτας –σαρκικός ἤ μετουσιωμένος– εἶναι διάχυτος σέ ὅλη τήν ἔκταση τοῦ ποιητικοῦ του ἔργου· τά ἐρωτικά του ποιήματα εἶναι, μάλιστα, περισσότερα ἀπό τά ποιήματα κάθε ἄλλης θεματικῆς κατηγορίας, ἀκόμη καί ἀπό τά πατριδολατρικά του. Ἡ ἀνθολόγηση στόν ἀνά χεῖρας τόμο τῶν ἐρωτικῶν ποιημάτων τοῦ Παλαμᾶ σέ χρονολογική τάξη, ἐπιτρέπει στόν αναγνώστη νά παρακολουθήσει τή διαφοροποίηση καί τίς δραματικές μεταλλάξεις τοῦ ἐρωτικοῦ του λόγου κατά τή διάρκεια τῶν πενήντα περίπου δημιουργικῶν του χρόνων. Ἔτσι, μπορεῖ νά διαπιστώσει ὅτι ὅσο περνοῦν τά χρόνια ὁ ἔρωτας, καί μάλιστα ὁ σκοτεινός ἔρωτας, γίνεται τό κυρίαρχο θέμα στήν ποίησή του· ἀποκλειστικό σχεδόν θέμα στίς τελευταῖες ἰδίως συλλογές (τίς κατεξοχήν ἡδονιστικές καί κασσιανικές: Δειλοί και σκληροί στίχοι, Περάσματα και χαιρετισμοί, Βραδυνή φωτιά). Γιατί ἀξίζει νά σημειωθεῖ ὅτι ἀπό τό 1920 καί ἑξῆς (ὅταν δηλαδή εἰσέρχεται στήν ἕβδομη δεκαετία τῆς ζωῆς του) γράφει καί τά πιό τολμηρά ἡδονιστικά ποιήματά του. Σέ αὐτή τήν ὄψιμη περίοδο ἡ ἡδονή, ἡ παραφροσύνη, ὁ θανατος, οἱ βασανιστικές τύψεις, ἡ αἴσθηση τῆς ἁμαρτίας, τά ἐνοχικά σύνδρομα, ἡ αὐτοταπείνωση καί ἡ αὐτοκαταστροφική ὑποταγή στήν ἐξουσία τοῦ γυμνοῦ γυναικείου σώματος, ὁ φετιχισμός τοῦ γυναικείου ποδιοῦ, τό πιοτό, τό χασίς, καί οἱ ἐμβληματικές προσωποποιήσεις καί μεταφορές ὅπως ἡ κακή φωτιά, ἡ κακή νύχτα, ἤ ἡ δίψα τοῦ ἀκάθαρτου φιλιοῦ, ὁρίζουν μιά σκοτεινή ἐρωτική παραμεθόριο, ἐφαπτόμενη μέ τήν μπωντλαιρική περιοχή τοῦ κακοῦ, μοναδική στή νεοελληνική ποίηση.