Investigating children's attitudes toward the Syrian refugee children prior to their enrolment in Greek schools : inventing new road paths for the contact theory through contact with a puppet

Abstract

Η παρούσα ερευνητική διατριβή αποτελείται από δύο επιμέρους έρευνες και διερευνά τις στάσεις και αντιλήψεις των μαθητών σε δημοτικά σχολεία της Αθήνας ως προς τα προσφυγόπουλα από τη Συρία που πρόκειται να ενταχθούν στα σχολεία, καθώς και την επίδραση μιας νέας μορφής επαφής (επαφή με μια μαριονέτα) στις αντιλήψεις, τα συναισθήματα και την συμπεριφορά των παιδιών στα ελληνικά σχολεία. Η πρώτη είναι συσχετιστική έρευνα και εξετάζει μια σειρά από κοινωνιοψυχολογικές μεταβλητές σε σχέση με την προκατάληψη προς τα προσφυγόπουλα από τη Συρία. Συγκεκριμένα, εξετάζεται η πιθανή επίδραση διαστάσεων του σχολικού κλίματος, η ηλικία, το φύλο και το εθνικό υπόβαθρο των παιδιών που φοιτούνε στα ελληνικά σχολεία. Επίσης διερευνάται η πιθανή επίδραση του τύπου σχολείου (ετερογενές ή ομοιογενές πληθυσμιακά) ως προς τις ευκαιρίες που παρέχει για διομαδική επαφή. Σχολεία με υψηλά ποσοστά παιδιών με μεταναστευτικό εθνικό υπόβαθρο, που συνεπώς προσφέρουν ευκαιρίες για περισσότερη διομαδική επαφή, συγκρίνονται με σχολεία με ψηλά ποσοστά παιδιών με ελληνικό εθνικό υπόβαθρο, τα οποία, ως εκ τούτου, προσφέρουν πολύ λιγότερες ευκαιρίες για διομαδική επαφή στους μαθητές τους. Με βάση ένα μοντέλο SEM, η μελέτη διερευνά και εντοπίζει τον σημαντικό διαμεσολαβητικό ρόλο των διομαδικών απειλών, της ενσυναίσθησης και της συμπερίληψης του άλλου στον εαυτό (IOS), στη σχέση μεταξύ του σχολικού κλίματος, και των στάσεων και προθέσεων για επαφή με τα προσφυγόπουλα. Η καλή εφαρμογή του μοντέλου σε 4 ζευγάρια ομάδων με βάση το φύλο, την τάξη (ηλικία), τον τύπο του σχολείου και την εθνικότητα των γονέων παρέχει περαιτέρω ισχύ στο προτεινόμενο μοντέλο και αποκαλύπτει την επίδραση κάποιων από αυτών. Συγκεκριμένα τα μικρότερα παιδιά (3η τάξης) και οι μαθητές σε πληθυσμιακά ετερογενή σχολεία που έχουν κυρίως μεταναστευτικό υπόβαθρο αξιολογούν πιο θετικά το σχολικό κλίμα και έχουν πιο θετικές συμπεριφορές προς τα προσφυγόπουλα από τη Συρία, αυξημένη συμπερίληψη του άλλου στον εαυτό (IOS) και αυξημένη ενσυναίσθηση. Τα κορίτσια επιβεβαιώνουν τη διεθνή βιβλιογραφία έχοντας υψηλότερα ποσοστά ενσυναίσθησης, ενώ επίσης έχουν αυξημένη την ικανότητα συμπερίληψης του άλλου στον εαυτό. Η δεύτερη είναι οιονεί πειραματική έρευνα παρέμβασης σε ένα δημόσιο δημοτικό σχολείο στην Αθήνα που προωθεί: α) την επαφή με τη μαριονέτα παράλληλα με δραστηριότητες που προάγουν την ενσυναίσθηση (ομάδα 1 παρέμβασης) ή β) την απλή έκθεση σε μια μαριονέτα μεγέθους παιδιού (ομάδα 2 παρέμβασης). Η μαριονέτα έχει την ταυτότητα ενός Σύριου προσφυγόπουλου. Ο σχεδιασμός της έρευνας είναι διαχρονικού τύπου και περιλαμβάνει μετρήσεις πριν, αμέσως μετά και 6 μήνες μετά την παρέμβαση. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η επαφή με τη μαριονέτα βελτίωσε τις στάσεις των παιδιών για τα προσφυγόπουλα, προκαλώντας αύξηση της ενσυναίσθησης, της συμπερίληψης του άλλου στον εαυτό και μείωση της απειλής προς την ενδο-ομάδα. Τα αποτελέσματα ήταν πιο ευνοϊκά στην ομάδα παρέμβασης 1, η οποία είχε και πιο ευνοϊκή συμπεριφορά προς τα προσφυγόπουλα, παρόλο που και οι δύο ομάδες παρέμβασης είχαν κάποια σημαντικά καλύτερα αποτελέσματα από την ομάδα ελέγχου. Τέλος, υπήρξαν ενδείξεις ότι κάποια από τα θετικά αποτελέσματα είχαν διάρκεια μέχρι και 6 μήνες μετά από την ολοκλήρωση της παρέμβασης.

The thesis addresses the attitudes of children attending primary schools in Athens towards the incoming Syrian refugee children (prior to their actual enrolment in the schools under study). A number of variables are investigated as potential predictors of prejudice, these being dimensions of the school climate, children’s age (grade), gender, and parents’ ethnic background. The type of school is also examined in terms of the opportunities provided for intergroup contact. Schools with high percentages of immigrant students, thus with higher possibility for intergroup contact within the school context are compared to schools with high percentages of Greek students which therefore offer fewer chances for intergroup contact. Accordingly, the potential mediating role of empathy, of perceptions of intergroup threats and of the degree of inclusion of the other in the self (IOS) is examined. In particular, the present research work consists of two parts (study 1 & study 2). Study 1 is a cross sectional study, a questionnaire study, that aims at revealing the attitudes of primary school children toward Syrian refugee children, while measuring perceptions about the school climate, feelings of perceived intergroup threats, empathy, and perceptions regarding potential contact with Syrian refugee children. Study 2 was designed to offer a closer examination of the findings of study 1. In this sense, study 2 aims to offer an experimental confirmation of the findings of study 1, i.e. the importance of intergroup contact in prejudice reduction. Study 2 is a pre-intervention-post quasi experimental design with a control group (test – retest – late response test) involving an intervention study that aims at creating contact conditions between the children of a classroom and a puppet “classmate” that holds the identity of a Syrian refugee child. Contact with a puppet is an innovative form of contact that aims to add on as a way to achieve the positive outcomes already established by a long line of research on different forms of contact (for a review see Pettigrew and Tropp’s meta-analysis, 2006; Pettigrew & Tropp, 2011, Davies et al., 2011), within the context of primary schools. In addition, study 2 aims not only at changing attitudes, but also at identifying actual positive behaviours for the outgroup. For this reason, study 2 includes a behavioural measure. The sample of study 1 consists of children coming from two age groups (3rd grade and 5th grade children, N=660), attending primary schools in the city of Athens (central & suburban mainstream schools). In study 1 the sample is drawn from two different types of schools, i.e. a number of schools in which a large proportion of the student population is of migrant ethnic background (>%60), all situated in the city center, and a number of ethnically homogeneous schools where the great majority of the student population is of a Greek background (>80%), all situated in the north suburbs of Athens. Ultimately, roughly equal numbers of students from each type of school participated in the study. In study 2 the sample comprises of 3rd grade and 5th grade students (N=73) drawn from a relatively ethnically homogeneous school (65-70% Greek students) situated in one of the suburbs of Attica. By the time the research work took place (study 1 & study 2), no Syrian refugee children attended the participating schools. Results are discussed in relation to the important role the school possesses in dealing with prejudice among children, as well as the opportunities provided to implement easily applied interventions that would create ideal intergroup contact conditions which enhance empathy and reduce feelings of threat coming from the co - existence with members of the outgroup. The importance of doing so rests on the growing numbers of immigrant and refugee populations and the associated need to successfully integrate these people into the receiving societies. Results are of most interest for European countries like Cyprus and Greece which are at the frontline of host countries. In addition, implications for reducing prejudice towards diverse groups of stigmatized people are also highly important, as nationalism, bringing along racism and discrimination, seems to rise again in Europe.