Η συμβολή του Γιάννη Τσεκλένη στον κόσμο της μόδας : μελέτη της ιστορικής και καλλιτεχνικής αξίας της ενδυματολογικής συλλογής του

Abstract

Ο Γιάννης Τσεκλένης είναι γνωστός σχεδιαστής μόδας στην Ελλάδα, αν όχι ο πιο γνωστός στο χώρο των ετοίμων ενδυμάτων. Οι δημιουργίες του ήταν μερικές από τις πιο χαρακτηριστικές και πιο καλαίσθητες που φορέθηκαν στη δεκαετία του ’70 και του ’80. Το έργο του ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο, με την επωνυμία Tseklenis σε καταστήματα στις ΗΠΑ και σε όλη την Ευρώπη, καθώς και με εταιρικές συνεργασίες με κορυφαία καταστήματα σε περισσότερες από 30 χώρες. Η αποτίμηση του έργου του δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί χωρίς την αναδρομή στα περιοδικά μόδας και τις προφορικές μαρτυρίες των πρωταγωνιστών της εποχής. Η μόδα ανέκαθεν ακολουθούσε τις ανθρώπινες ανάγκες και προσαρμοζόταν στις κοινωνικές και πολιτικές καταστάσεις. Μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου η Ελλάδα μπήκε με αργό ρυθμό σε πορεία ανασυγκρότησης, καθώς το μεγαλύτερο μέρος των υποδομών της είχε καταστραφεί. Σταδιακά αλλά σταθερά οι κυβερνήσεις που ακολούθησαν προσπάθησαν να στηρίξουν την βιομηχανία κλωστοϋφαντουργίας η οποία έτσι αναπτύχθηκε αποκτώντας τεχνογνωσία και μία θέση στην παγκόσμια αγορά. Με την άνοδο του βιοτικού επιπέδου προέκυψε και η άνθηση της μόδας, αρχικά σε επίπεδο υψηλής ραπτικής και αργότερα στο έτοιμο ένδυμα. Ο σχεδιαστής Γιάννης Τσεκλένης γεννήθηκε το 1937. Από μικρή ηλικία έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον για την οικογενειακή επιχείρηση εμπορίας υφασμάτων. Όντας καλλιτεχνική φύση, έψαχνε διαφορετικούς τρόπους για να εκφράσει τον θαυμασμό του για την τέχνη, τον σχεδιασμό, ενώ παράλληλα, ήταν έκδηλο το ενδιαφέρον του για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και την επιχειρηματική δράση. Ξεκίνησε τη δική του βιομηχανία παραγωγής ενδυμάτων και την μεταπώληση τους στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Η επιχειρηματική του δράση συνάντησε εμπόδια με αποτέλεσμα το 1991 να αποσυρθεί από τον κόσμο της μόδας. Ετοίμαζε κάθε συλλογή του προσεκτικά, με διαφορετική κάθε φορά θεματική. Το έργο του είναι εμπνευσμένο από την ελληνική και την παγκόσμια παράδοση, από γνωστούς πίνακες ζωγραφικής και άλλα έργα τέχνης, καθώς και από εικόνες και σχήματα που προέρχονται από το φυτικό και ζωικό κόσμο. Αντλούσε έμπνευση από τα χρώματα του Αιγαίου, τα αρχαία ελληνικά αγγεία, τη βυζαντινή τέχνη, τον αφρικανικό πολιτισμό, την Ανατολή, και τη ρωσική τέχνη, δημιουργώντας περισσότερες από 50 θεματικές συλλογές. Η ανάλυση και παρουσίαση των θεματικών συλλογών του, προβάλλει τη σημασία και τον αντίκτυπο του έργου του στη μόδα. Η αποτίμηση του έργου του αποτυπώνει τη σημασία του και την συνεισφορά του στον κόσμο της μόδας. Ο Γιάννης Τσεκλένης εγκωμιάστηκε από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και λατρεύτηκε από το κοινό, δίνοντας μια τεράστια ώθηση στην ελληνική βιομηχανία της μόδας ετοίμου ενδύματος και στις μετέπειτα εξαγωγές. Η ανερχόμενη αστική τάξη αναγνώριζε την επωνυμία Tseklenis και τα ενδύματα του ήταν περιζήτητα. Ο ίδιος δεν φοβήθηκε να εισάγει από το εξωτερικό νέες πρωτοποριακές για την εποχή τεχνολογικές λύσεις, μεθόδους και υλικά, τα οποία στη συνέχεια μεταλαμπάδευσε και στον υπόλοιπο ελληνικό βιομηχανικό κόσμο. Ένας ταλαντούχος σχεδιαστής μόδας, καθώς και επιτυχημένος επιχειρηματίας, κατάφερε να βάλει την ελληνική μόδα στον παγκόσμιο χάρτη με τις δημιουργίες του. Η ενδυματολογική συλλογή του Γιάννη Τσεκλένη είναι ένα σημαντικό κομμάτι της νεοελληνικής μόδας και επομένως του πολιτισμού. Η διατήρηση της και η συμβολή της στην μουσειολογική αποτύπωση μιας εποχής, ως μαρτυρία τεχνογνωσίας, βιομηχανικής προόδου και αισθητικής, συντελούν στην διάσωση και την ευρύτερη προσπάθεια καταγραφής, μελέτης και προβολής των νεώτερων πολιτιστικών αγαθών, τα οποία μέχρι πρότινος θεωρούνταν εν πολλοίς δεδομένα.

Yannis Tseklenis is a well-known fashion designer in Greece. His creations were some of the most characteristic and artful garments to be worn in the ’70s and ’80s. His work travelled all over the world, with Tseklenis branded garments sold in the U.S.A., all over Europe and the Middle East; he collaborated with leading stores in more than 30 countries. The appraisal of his work could not be done without research in fashion magazines and oral testimonies of the protagonists of the time. Fashion has always followed human needs and adapted to social and political situations. After the Second World War, Greece began going slowly through the reconstruction process, as most of its infrastructure had been destroyed. Gradually but steadily, the governments that followed tried to support the textile industry in attempting to develop thus acquiring know-how and a position in the global market. With living standards rising, the fashion boom began first in haute couture and then in prêt-a-porter. Yannis Tseklenis was born in Athens in 1937. From a young age he showed great interest in the family business of trading fabrics. Being an artistic nature himself, he was looking for different ways to express his admiration towards art and design, his interest for textile, fabrics and new materials and his entrepreneurial instincts. He started his own clothing manufacturing company with sales in Greece and abroad. His business activities were hampered, which resulted in his withdrawal from the world of fashion in 1991. He would prepare each collection carefully, employing a different theme each time. His work was inspired from Greek and world traditional forms, from paintings, famous icons and objects, from animals or naturalistic images and shapes. He drew inspiration from the colours of the Aegean, ancient Greek vases, Byzantine art, African culture, East, and Russian art, creating more than 50 thematic collections. The analysis and presentation of his thematic collections highlights the importance and impact of his work in fashion. The appraisal of his work reflects the importance of his contribution to the fashion world. Tseklenis’ work was admired by the media and adored by the public, giving a huge boost to the Greek prêt-a-porter industry and the subsequent exports. The rising bourgeoisie gave recognition to the Tseklenis brand name and his garments were prized. Tseklenis did not hesitate to introduce pioneering technological solutions, methods and materials brought from abroad, which were then passed on to the rest of Greek industrial world. A talented fashion designer as well as a successful and motivated businessman that he was, Yannis Tseklenis managed to put Greek fashion on the world map with his creations. The costume collection of Yannis Tseklenis is an important part of modern Greek fashion and therefore culture. Maintaining it and examining its contribution to the museological depiction of an era as evidence of expertise, industrial progress and aesthetics, will contribute to the preservation and wider effort to record, study and promote newer cultural goods which, until recently, were considered a given.