Traduire le non-traduit : Alternance de code dans les publicités à Chypre

Abstract

and the pragmatic dimension whose perlocutory effect will depend as well on the level of bilingualism of the different communities involved. Περίληψη Το άρθρο αυτό στηρίζεται σε ένα σώμα κειμένων αποτελούμενο από διαφημήσεις οι οποίες δημοσιεύθηκαν στην Κύπρο την άνοιξη του 2004 και μελετά τα εξής θέματα : ποιες είναι οι επικείμενες γνωσιακές λειτουργίες του αναγνώστη όταν το κείμενο αφήνει αμετάφραστη ή χρησιμο- ποιεί ξεκάθαρα μια γλώσσα η οποία θεωρείται ξένη

Ειδικότερα, ποια είναι η στάση των αναγνωστών οι οποίοι γίνονται μεταφραστές χωρίς να το θέλουν και ποια τα στάδια από τα οποία περνάμε όταν διαβάζουμε διαφημιστικά κείμενα στην Κύπρο στα οποία παρατηρείται εναλλαγή των γλωσσικών κωδίκων, αγγλικής-ελληνικής, και ενώ οι δύο γλώσσες εμφανίζονται ταυτόχρονα στο ίδιο κείμενο

Τι είδους μήνυμα μεταφέρουμε όταν δε μεταφράζουμε τη γλώσσα

Προσπαθώντας να απαντήσουμε σε αυτές τις ερωτήσεις εξετάζουμε : α) διαφορετικά γλωσσολογικά περικείμενα που δημοσιεύθηκαν 01.Meta 52.1.indd 93 1/7/07 3:22:38 PM 94 Meta, LII, 1, 2007 στην Κύπρο και με τα οποία έρχεται σε επαφή διαφορετικό κοινό (δίγλωσσο ή διγλωσσικό), β) τις απαραίτητες κοινωνιο-πολιτισμικές γνώσεις τις οποίες αυτό διαθέτει για να αποκωδικοποιήσει τη χιουμοριστική λειτουργία του διαφημιστικού σλόγκαν, ένα από τα χαρακτηριστικά του και γ) την πραγματιστική διάσταση της διαφήμησης και του αποτελέσματος της (να πείσει το κοινό). Παρατη- ρήσαμε ότι η επίτευξη του στόχου της διαφήμησης, δηλαδή το να πείσει τελικά το κοινό, εξαρτάται ολοκληρωτικά από το βαθμό της διγλωσσίας που χαρακτηρίζει τις εν λόγω κοινότητες οι οποίες συμμετέχουν στη διαδικασία μετάφρασης του μη-μεταφρασμένου

the socio-cultural knowledge necessary to decipher puns and limericks found in advertising texts

RÉSUMÉ À partir d’un corpus de publicités affichées à Chypre durant le printemps 2006, cet article se propose de répondre aux questions suivantes : quels sont les procédés cognitifs en jeu lorsque le texte laisse ou emploie sciemment une langue dite étrangère ? En particulier, quels sont les jugements et étapes effectués par les lecteurs, devenus traducteurs malgré eux, des publicités à Chypre pratiquant l’alternance de code anglais-grec, les deux langues se trouvant présentes dans le même texte ? Quel sens transmet-on sans traduire la langue ? Afin de répondre à ces questions nous prenons en compte les différents contextes linguistiques particuliers à Chypre auxquels sont confrontés les différents publics à qui s’adressent de telles publicités (bilingues ou diglossiques), les connaissances socioculturelles indispensables pour déchiffrer la fonction ludique du slogan publicitaire ainsi que la dimension pragmatique dont l’effet perlocutoire dépendra justement du niveau de bilinguisme des différentes communautés impliquées dans le processus. ABSTRACT Working with a corpus of advertisements collected during the spring 2006 in Cyprus, this study answers the following questions: which cognitive processes can we identify when a segment of a text is purposely left in another language? In particular, what judgments and steps are used by readers who, willing or not, must translate such publicity, thereby doing Greek-English code-switching when both languages are found in the same text? Which meaning is transferred when the linguistic code is not translated? In order to answer these questions, this study takes into account the diverse linguistic contexts particular to Cyprus, the audience being bilingual or diglossic