Διερεύνηση των απόψεων της πολιτικής ελίτ της Κυπριακής Δημοκρατίας για την επιβίωση και την ασφάλειά της

Abstract

Τα μικρά κράτη αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία στο διεθνές σύστημα και στους διεθνείς οργανισμούς. Όμως, εξαιτίας της κυριαρχίας της ρεαλιστικής σχολής σκέψης, ο κλάδος των διεθνών σχέσεων συνεχίζει να αναλώνεται στη μελέτη των παραδοσιακά μεγάλων κρατών, παραμελώντας επιμελώς τα μικρά κράτη, καθιστώντας, πλέον, εξαιρετικά προβληματική την κατανόηση των διεθνών σχέσεων και της ασφάλειας των κρατών. Η παρούσα παγκόσμια τάξη ευνοεί όχι μόνο την περεταίρω γέννηση αλλά και την ευημερία των μικρών κρατών, με αποτέλεσμα την δημιουργία επιστημονικού ενδιαφέροντος στο πως αυτά τα κράτη ανταποκρίνονται στις διεθνείς προκλήσεις και ποιον ρόλο διαδραματίζουν στη διεθνή ασφάλεια και στους διεθνείς οργανισμούς. Η έρευνα μου επιχειρεί να ενισχύσει αυτό το νέο σώμα επιστημονικής γνώσης μελετώντας την Κυπριακή Δημοκρατία (ΚΔ) ως ένα τυπικό δείγμα μικρού κράτους, αποκαλύπτωντας αφενώς το πως εκλαμβάνει (η ΚΔ) την ασφάλεια της και αφετέρου τις σταρτηγικές που εφαρμόζει για να εξασφαλίσει την επιβίωσης, υποθηκεύοντας ουσιαστικά και την εξωτερική της πολιτική, χρησιμοποιώντας δεδομένα από 8 συνεντεύξεις με ανώτατα στελέχη της πολιτικής ελίτ της ΚΔ. Αυτού του τύπου συνεντεύξεις προσφέρουν αξιόπιστη ερμηνεία της εξωτερικής πολιτικής αφού οι ελίτ ιδέες μπορούν να επηρεάσουν την κατεύθυνση, ταχύτητα και την οπτική της εξωτερικής πολιτικής στον ίδιο βαθμό όπως το περιφερειακό ισοζύγιο ισχύος, οι οικονομικοί δεσμοί και οι εξωτερικές απειλές. Τα αποτελέσματα της έρευνας υποδεικνύουν ότι η Τουρκική Δημοκρατία, η οποία είναι και η κυριότερη απειλή της ΚΔ, είναι πιθανό να κλιμακώσει τις προκλήσεις της κατά της ΚΔ. Οι διακρατικές σχέσεις της ΚΔ με γειτονικές και άλλες χώρες, αν και επωφελείς, δεν μπορούν να συνεισφέρουν σε ζητήματα υψηλής πολιτικής (κρατικής επιβίωσης), την ίδια στιγμή που οι διεθνείς οργανισμοί όπως η ΕΕ και ο ΟΗΕ αδυνατούν να προστατεύσουν τα κυριαρχικά της δικαιώματα και να εγγυηθούν την ασφάλεια της. Όπως αποκαλύπτει η έρευνα, η υψηλή πολιτική της ΚΔ προϋποθέτει αφενός την ισχυροποίηση των ένοπλων δυνάμεων της και αφετέρου την τοποθέτηση του κεφαλαίου του ΝΑΤΟ ψηλά στην ατζέντα της εξωτερικής της πολιτικής.