| dc.description.abstract | Οι Επιχειρήσεις Διατήρησης της Ειρήνης του Ο.Η.Ε ή, αλλιώς, ειρηνευτικές επιχειρήσεις – ευρύτερα γνωστές με τον αγγλικό όρο peacekeeping – εγκαινιάστηκαν στο λυκαυγές της Ψυχροπολεμικής Περιόδου, αποτελώντας διαχρονικά, ένα από τα βασικότερα εργαλεία της διεθνούς κοινότητας για επαναφορά ή διασφάλιση της ειρήνης. Από το 1948 μέχρι και σήμερα, έχουν αναπτυχθεί περισσότερες από 70 ειρηνευτικές αποστολές ανά τον κόσμο, ενώ περισσότεροι από 1 εκατομμύριο κυανόκρανοι, άνδρες και γυναίκες, έχουν υπηρετήσει κάτω από τη σημαία του Ο.Η.Ε. Το σώμα της βιβλιογραφίας, σε σχέση με τις ειρηνευτικές αποστολές, παραμένει, εν πολλοίς, εξαιρετικά περιγραφικό, αδυνατώντας να απαντήσει σε ένα από τα πλέον θεμελιώδη ερωτήματα: «Οι ειρηνευτικές αποστολές, όντως, δουλεύουν;». Ο καθορισμός της επιτυχίας ή μη, της αποτελεσματικότητας ή όχι των αποστολών είναι μείζονος σημασίας όχι μόνο στην ουσιαστική κατανόηση της πρακτικής του peacekeeping, αλλά επίσης και στη λήψη μελλοντικών αποφάσεων για εν δυνάμει αποστολές. Σε μια περίοδο εύθραυστων πολιτικών ισορροπιών, κατά την οποία οι συγκρούσεις – κάθε λογής – πληθαίνουν ανά την υφήλιο, η διερεύνηση της αποτελεσματικότητας των ειρηνευτικών αποστολών του Ο.Η.Ε – ως το κατεξοχήν εργαλείο διασφάλισης της ειρήνης – φωτίζει τυχόν λειτουργικές αδυναμίες, ανοίγοντας το δρόμο σε ουσιαστικές βελτιώσεις. Η εργασία διερευνά την αποτελεσματικότητα της ειρηνευτικής αποστολής στο Abyei, μιας περιοχής υπό «ειδικό διοικητικό καθεστώς», μεταξύ Σουδάν και Νοτίου Σουδάν. Βάσει του Πρωτοκόλλου του Abyei, στο πλαίσιο της Συνολικής Ειρηνευτικής Συμφωνίας, που σφράγισε το τέλος του Β' Εμφυλίου Πολέμου στο Σουδάν, η ομώνυμη περιοχή αποτελεί προϊόν συγκυριαρχίας μεταξύ της Δημοκρατίας του Σουδάν και του Νοτίου Σουδάν. Το Μάιο του 2011, μετά από χρόνια διαφωνιών, εντάσεων και ένοπλων συγκρούσεων, στρατεύματα του Βορίου Σουδάν εισέβαλαν στο Abyei με αποτέλεσμα την κατάληψή του. Το Νότιο Σουδάν καταδίκασε την επίθεση ως «πράξη πολέμου», με αποτέλεσμα ο Ο.Η.Ε να επέμβει, ορίζοντας απεσταλμένο στην πρωτεύουσα του Σουδάν Khartoum. Μετά την επίτευξη εκεχειρίας αναπτύσσεται στην περιοχή ειρηνευτική δύναμη, με το ακρωνύμιο UNISFA: United Nations Interim Security Force for Abyei, με αποστολή την αποστρατικοποίηση, την παρακολούθηση και τη διατήρηση της ειρήνης στα σύνορα μεταξύ Βορείου και Νοτίου Σουδάν, τη διευκόλυνση της παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας και την – πάση θυσία – προστασία των αμάχων. Η αξιολόγηση της επιτυχίας της Αποστολής γίνεται βάσει τριών κριτηρίων: α) της Εκπλήρωσης της Εντολής, β) του Τερματισμού/Περιορισμού της Σύγκρουσης και γ) της επίτευξης ενός Ελάχιστου Επιπέδου Πολιτικού Ανοίγματος. Η έρευνα για τον καθορισμό της αποτελεσματικότητας ή όχι της Ειρηνευτικής Αποστολής στο Abyei βασίστηκε στη μελέτη πέραν των 50 Εκθέσεων του Γ.Γ. των Ηνωμένων Εθνών, για την Κατάσταση στο Abyei, από το 2011 μέχρι και σήμερα, οι οποίες υποβάλλονται από τον ίδιο, σύμφωνα με την παράγραφο 11 του Ψηφίσματος 1990 (2011) του Συμβουλίου Ασφαλείας, με σκοπό την ενημέρωση για την εφαρμογή της Εντολής και τη δράση της Αποστολής, κατά το διάστημα αναφοράς. Η εργασία καταλήγει στο συμπέρασμα πως η UNISFA παρουσιάζει σημαντικές δυνατότητες, αλλά και εγγενείς αδυναμίες. Η αποστολή δρα αποτελεσματικά στους τομείς της οικοδόμησης της ειρήνης, της ενίσχυσης του δικοινοτικού διαλόγου, της παροχής και διευκόλυνσης της ανθρωπιστικής βοήθειας, στην παροχή εκπαίδευσης, στη δημιουργία και αποκατάσταση των υποδομών. Ταυτόχρονα, όμως, υστερεί, όσον αφορά την αποτελεσματικότητα, στους τομείς της άσκησης πολιτικής επιρροής, της επιβολής των συμφωνηθέντων, του αφοπλισμού των πολιτών και της εξάλειψης της βίας. Το γεγονός αυτό καθιστά επιτακτική την ανάγκη πρακτικής ενίσχυσης των ειρηνευτικών επιχειρήσεων και ενίσχυσης της αποτελεσματικότητάς τους. | el |
