Κονιάματα από το διοικητικό κέντρο του αρχαίου Ιδαλίου
Date
2023-05-31Author
Χατζηπαντελή, ΣαββίναPublisher
Πανεπιστήμιο Κύπρου, Φιλοσοφική Σχολή / University of Cyprus, Faculty of LettersPlace of publication
ΚύπροςGoogle Scholar check
Keyword(s):
Metadata
Show full item recordAbstract
Το κονίαμα ως συχνό και σημαντικό εύρημα στις ανασκαφές, χρήζει, αναμφίβολα, έρευνας και ανάλυσης. Σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας, είναι ο χαρακτηρισμός και η ανάλυση των κονιαμάτων που ήρθαν στο φως κατά τη διάρκεια των ανασκαφών στο διοικητικό κέντρο της αρχαίας πόλης του Ιδαλίου. Μέσω οπτικών και εργαστηριακών εξετάσεων, επιδιώκεται η παρουσίαση της χημικής και ορυκτολογικής τους σύστασης, τόσο για την κατανόηση της τεχνογνωσίας και των πρώτων υλών, όσο και για τη διερεύνηση του αρχαιολογικού τους πλαισίου.
Το κτηριακό σύμπλεγμα, που χρονολογείται στην Κυπρο-Αρχαϊκή (750-475 π.Χ.) και πρώιμη Κυπρο-Κλασική περίοδο (475-310 π.Χ.), εμφανίζει πληθώρα κονιαμάτων. Συνολικά, λήφθηκαν εξήντα δείγματα, τα οποία μελετήθηκαν μακροσκοπικά και στη συνέχεια, δεκαπέντε από αυτά, αναλύθηκαν χημικά και ορυκτολογικά. Η επιλογή τους βασίστηκε κυρίως στο χώρο εύρεσής τους μέσα στο κτηριακό συγκρότημα, στη διαφορετικότητα των οπτικών τους χαρακτηριστικών, καθώς και στη σημαντικότητά τους σύμφωνα με την αρχαιολογική ερμηνεία.
Ο εργαστηριακός έλεγχος έγινε με την εφαρμογή πρότυπων εργαστηριακών δοκιμών και εξελιγμένων αναλυτικών μεθόδων. Χρησιμοποιήθηκε περιθλασίμετρο ακτινών-Χ (XRD) για την ορυκτολογική τους ανάλυση και ένα φορητό όργανο φασματοσκοπίας φθορισμού ακτινών-Χ (hhXRF) για τον προσδιορισμό της χημικής τους σύστασης.
Τα αποτελέσματα των ορυκτολογικών τους αναλύσεων, κατηγοριοποίησαν τα δείγματα σε δύο βασικές ομάδες, με κύρια ορυκτά τον γύψο και τον ασβεστίτη, αντίστοιχα. Η μέθοδος XRF παρουσίασε τις περιεκτικότητες σε θείο (S) ως αντιστρόφως ανάλογες με αυτές του πυριτίου (Si) και του ασβεστίου (Ca). Αντίθετα, οι συγκεντρώσεις του ασβεστίου και του πυριτίου παρουσίασαν ταυτόχρονη αύξηση στη χημική σύσταση των δειγμάτων. Βάση των αποτελεσμάτων της μεθόδου XRD, η αρνητική σχέση του θείου με το ασβέστιο, αποδόθηκε στις διαφορετικές συγκεντρώσεις γύψου και ασβεστίτη στη μικροδομή των δειγμάτων που εξετάστηκαν. Η γεωλογία της περιοχής και οι διαθέσιμες πρώτες ύλες φαίνεται να επηρέασαν τη σύσταση των κονιαμάτων. Τα διάφορα ορυκτά που εντοπίστηκαν προέρχονται είτε από ιζηματογενείς αποθέσεις, είτε από πετρώματα της οροσειράς του Τροόδους.