Η διαμόρφωση ταυτοτικής συνειδητότητας των Βλάχων της Ημαθίας (τέλη 19ου αι. – 1950). Εκκλησία – Κοινωνία – Πολιτεία – Μετανάστευση – Πολιτικές Ιδεολογίες.

Abstract

Σκοπός της διατριβής είναι η διερεύνηση πτυχών και παραμέτρων που συνδέονται με τη διαμόρφωση της ταυτοτικής συνειδητότητας των Βλάχων της επαρχίας Βεροίας και Ναούσης (Νομός Ημαθίας), από τα τέλη του 19ου μέχρι και τα μέσα του 20ου αιώνα. Ως κύριος διαπραγματευτικός άξονας της προσπάθειας αυτής τίθεται η εξέταση των παραγόντων συνάρτησης και επιρροής της διαδικασίας δόμησης των «πολλαπλών ταυτοτήτων» των βλαχοφώνων της περιοχής, στο συνεχώς μεταβαλλόμενο ιστορικό συγκείμενο της εξεταζόμενης περιόδου. Κομβικό σημείο των εξελίξεων αποτελεί η μετάβαση από το πολυεθνοτικό – πολυπολιτισμικό περιβάλλον της Οθωμανικής περιόδου στο νέο εθνικό πλαίσιο που διαμόρφωσαν οι Βαλκανικοί Πόλεμοι του 1912 – 1913. Οι πολιτικές στοχεύσεις και επιδιώξεις των κρατικών δρώντων της περιόδου (αυτοκρατορικών και εθνικών) και η ανάδυση νέων πολιτικών ιδεολογιών και αφηγημάτων, αποτέλεσαν παράγοντες που επηρέασαν δομικά τη διαδικασία ανάδυσης και αναπροσαρμογής της ταυτοτικής συνειδητότητας του πληθυσμού αυτού. Ο ρόλος της θρησκευτικής συνείδησης, οι εκπαιδευτικοί μηχανισμοί, οι δομές συλλογικής αυτοδιοίκησης και έκφρασης και κυρίως η γλωσσική διαφοροποίηση του βλαχικού πληθυσμού της περιοχής, αποτελούν παράγοντες που καθόρισαν ουσιαστικά την ταυτοτική του πολυδιάσπαση. Η διαδικασία αυτή, ως μία δυναμική αναθεωρητική διεκδίκηση νεοαναδυόμενων ταυτοτικών επιλογών, θα έπρεπε να δομηθεί ανταγωνιστικά ή και συγκρουσιακά, με μία σειρά παραγόντων που συνδέονταν με τους εκάστοτε κυρίαρχους εξουσιαστικούς και κοινωνικούς μηχανισμούς. Οι πολλαπλές διακυμάνσεις και μεταλλάξεις της ταυτοτικής συνειδητότητας των βλαχοφώνων της επαρχίας Βεροίας και Ναούσης επιχειρείται να διερευνηθούν στη βάση δύο ερμηνευτικών τύπων κωδικοποίησης, τους οποίους προτείνουμε και αναλύουμε στην παρούσα διατριβή.

The purpose of the thesis is the investigation of aspects and parameters related to the formation of the identity consciousness of the Vlachs of the province of Veroia and Naousa, from the last decades of the 19th century until the middle of the 20th century. Τhe main negotiation axis of is set at the examination of the factors of function and influence of the process of building the "multiple identities" of the Vlach speakers of the region, in the constantly changing historical context of the period under consideration. A pivotal point in the developments is the transition from the multi-ethnic / multicultural environment of the Ottoman period to the new national context shaped by the Balkan Wars of 1912 – 1913. The political goals and pursuits of the state actors of the period (imperial and national) and the emergence of new political ideologies and narratives, were factors that structurally influenced the process of building and rearranged the identity consciousness of this population. The role of religious consciousness, the educational mechanisms, the structures of collective self-governance and expression and above all the linguistic differentiation of the Vlach population of the region, are factors that essentially determined its multiple identity splits. This process, as a dynamic revisionary assertion of newly emerging identity choices, was structured competitively or even in conflict with a series of factors that were connected to the prevailing dominant and social mechanisms. The multiple variations and mutations of the identity awareness of the Vlach speakers of the province of Veroia and Naousa will be investigated based on two interpretive types of coding, which we propose and analyze in this thesis.