Ασφάλεια και Διεθνές Δίκαιο: η περίπτωση της Ρωσο-Ουκρανικής κρίσης

Abstract

Η Ρώσο-Ουκρανική κρίση μαίνεται εδώ και μια δεκαετία με την κορύφωσή της το 2022. Στην διπλωματική αυτή εργασία θα εξετάσω το debate που υπάρχει στη διεθνή σκηνή σχετικά με τον Ρώσο-Ουκρανικό πόλεμο και πιο συγκεκριμένα, εάν πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι ανησυχίες ασφαλείας των κρατών ή το διεθνές δίκαιο στη διευθέτηση συγκρούσεων. Η μεθοδολογία που χρησιμοποίησα είναι η ποιοτική μέθοδος, μέσα από την ανάλυση πρωτογενών και δευτερογενών πηγών, καθώς και ομιλίες ακαδημαϊκών, αρχηγών Κρατών και αξιωματούχων. Με την ανάλυση της ρεαλιστικής θεωρίας θα αναλύσω τη θέση της δύναμης, του δικαίου και της ηθικής στο διεθνές σύστημα. Και θα καταλήξω στο συμπέρασμα πως η δύναμη είναι απαραίτητη στις διεθνείς σχέσεις ενώ το δίκαιο συχνά υπάρχει για να εξυπηρετεί τα συμφέροντα των μεγάλων δυνάμεων. Στο debate υπάρχουν δύο απόψεις: Αυτοί που θέλουν να αναγνωρίσουμε τις ανησυχίες ασφαλείας της Ρωσίας, όπως ο Mearsheimer, ο Stephen Walt κ.ά, οι οποίοι θεωρούν την επέκταση του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία ως το κύριο αίτιο της σύγκρουσης, ενώ από την άλλη πλευρά κυριαρχεί η άποψη πως η Ρωσία δεν απειλείται από το ΝΑΤΟ αλλά από τη δυτικοποίηση της Ουκρανίας και ρίχνεται ο λίθος του αναθέματος στη Ρωσία πως έχει επεκτατικές βλέψεις. Μέσα από την ανάλυση του debate και τη θεωρία διερευνώ τις θέσεις που στηρίζουν οι αναλυτές. Αναλύω, επίσης, τον Αμερικανικό επεμβατισμό στην κρίση αυτή και εξηγώ πως η ανάμειξή του χειροτέρεψε την κατάσταση. Παρατηρώ πως η επέκταση του ΝΑΤΟ ήταν απειλή για την Ρωσία και με περαιτέρω ανάλυση φτάνω στο συμπέρασμα πως οι ανησυχίες ασφαλείας των κρατών πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στη διευθέτηση συγκρούσεων, ακόμη κι εάν αυτές παραβιάζουν εν μέρει το διεθνές δίκαιο. Διαπιστώνω, επίσης, πως η ισχύς σε σύγκριση με την ηθική και το διεθνές δίκαιο είναι η απόλυτη αρχή στο διεθνές σύστημα. Σκοπός της έρευνας αυτής είναι να εμπλουτίσει εν μέρει τη βιβλιογραφία για την κρίση στην Ουκρανία, να ενημερώσει για το τι διαδραματίζεται στη δυτική εξωτερική πολιτική αλλά και να αναδείξει τη σημαντικότητα των ανησυχιών ασφαλείας για τη διευθέτηση συγκρούσεων καθώς και την επικράτηση της δύναμης επί των αρχών.