Ποιητικά και μεταποιητικά σχόλια στον Ερωτόκριτο του Βιτσέντζου Κορνάρου

Abstract

Η παρούσα διδακτορική διατριβή διερευνά τη δυνατότητα «αυτοαναφορικής-μεταποιητικής» ανάγνωσης του Ερωτόκριτου του Βιτσέντζου Κορνάρου. Ειδικότερα, επιχειρείται ο εντοπισμός και η αποκωδικοποίηση των αυτοαναφορικών/μεταποιητικών σχολίων του κειμένου, ενώ γίνεται προσπάθεια ανάδειξης του στόχου αυτών, τα οποία αποκαλύπτουν την ποιητική του μέθοδο. Συγκεκριμένα, υποστηρίζεται ότι ο Κορνάρος εγγράφει εντέχνως στη δομή του Ερωτόκριτου τις διαστάσεις της ποιητικής του αυτοσύστασης, ότι δηλαδή πρόκειται για αναδίπλωση της ερωτικής ιστορίας και ανάδειξη συγχρόνως της ποιητικής τεχνοτροπία. Μέσω της εξέτασης της βιβλιογραφίας, φιλολογικής και θεωρητικής, γίνεται επεξεργασία των ειδολογικών προβλημάτων που θέτει το κείμενο, εξετάζονται οι πηγές, τα πρότυπα και γενικότερα οι επιδράσεις που δέχθηκε ο ποιητής, δημιουργώντας τη «βιβλιοθήκη» του. Υπό το νέο αυτό πρίσμα, γίνεται επεξεργασία των γνωστών αναλογιών, που έχουν επισημανθεί ανάμεσα στον Ερωτόκριτο και σε κείμενα των κύριων ομότεχνών του-διαπιστωμένων προτύπων-όπως ο Αριόστο, ο Τορκουάτο Τάσσο, Χορτάτσης κτλ. Τέλος, γίνεται προσπάθεια διευκρίνισης της πηγής έμπνευσης του Κορνάρου σχετικά με την επιλεχθείσα μεταποιητική τακτική του στον Ερωτόκριτο και τα στοιχεία οδηγούν στις Μεταμορφώσεις του Οβιδίου.

This PhD dissertation explores the possibility of the "self-conscious-metapoetic" reading of Erotokritus of Vitsentzos Kornaros. In particular, an attempt is made to identify and decode the self-conscious-metapoetic comments of the text, while trying to highlight their objectives, which reveal its poetic method. In particular, it is argued that Kornaros artisticly writes the dimensions of his poetic self-constitution in the structure of Erotokritus, namely that it is an unfolding of an erotic story and a simultaneous emergence of his poetic style. Through the phililogical and theoretical review of the bibliography, the typological issues set forward by the text are processed, as well as the sources, archetypes and in general the influences received by the poet, creating in this way his "library". In this new perspective, the known analogies are analysed, i.e. the ones which have been pointed out between Erotokritos and the texts of the main contractors of the established standards - such as Ariosto, Torquato Tassos, Chortatses and so on. Finally, an attempt is made to clarify the source of inspiration of Kornaros with respect to his chosen metapoetic tactic in Erotokritos and the clues that lead to Ovid's Metamorphoses.