H σχέση των συναισθημάτων με την εστιαζόμενη στον εαυτό προσοχή και την ρύθμιση της συμπεριφοράς

Abstract

Το άρθρο αυτό έχει δύο στόχους: Πρώτον, συνοψίζει την θεωρία που αφορά στη σχέση ανάμεσα στο συναίσθημα, την εστιαζόμενη στον εαυτό προσοχή και τη ρύθμιση της συμπεριφοράς, τόσο με τυπικούς όσο και με ψυχοπαθολογικούς πλη­θυσμούς, και εξάγει συμπεράσματα για το πού βρίσκεται αυτός το τομέας έρευνας σήμερα. Δεύτερον, το άρθρο παρουσιάζει κάποια νέα ευρήματα που στοχεύουν στην περεταίρω διαλεύκανση αυτής της σχέσης. Όπως δείχνει η βιβλιογραφία, κατά τη διαδικασία επίτευξης στόχων, το άτομο συγκρίνει τον εαυτό του με πρότυπα και προβαίνει είτε σε διορθώσεις στη συμπεριφορά του είτε σε αλλαγή στόχου. Κατά τη διάρκεια της αυτό­αξιολόγησης, η οποία είναι απαραίτητη για τη ρύθμιση της συμπεριφοράς, η προσοχή είναι εστι­ασμένη στον εαυτό και μπορεί να σχετίζεται είτε με θετικά είτε με αρνητικά συναισθήματα ανάλογα με την υποκειμενική αντίληψη για την πιθανότητα επίτευξης του στόχου. Στις περιπτώσεις ψυχοπαθολογίας η δια­δικασία αυτή φαίνεται ότι δυσλειτουργεί και το άτομο παγιδεύεται σε ένα φαύλο κύκλο αρνητικού συναισθή­ματος και εστιαζόμενης στον εαυτό προσοχής. Τα υπάρχοντα ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι συγκεκρι­μένα συναισθήματα ή συναισθηματικές διαστάσεις τείνουν να αυξάνουν την προσοχή προς τον εαυτό, αν και δεν υπάρχει ακόμα συμφωνία για τις συγκεκριμένες διαστάσεις που βρίσκονται πίσω από το μηχανισμό αυτό. Τα ευρήματα που παρουσιάζουμε στοχεύουν στο να διαχωρίσουν τις επιπτώσεις στην εστιαζόμενη στον εαυτό προσοχή των διαστάσεων του σθένους, διέγερσης και ελέγχου, οι οποίες χαρακτηρίζουν όλες τις συναισθηματικές εμπειρίες.