COGNICA: ανθρώπινη συμπερασματολογία βασιζόμενη στην επιχειρηματολογία

Abstract

Στόχος της παρούσας εργασίας είναι η μελέτη και η υλοποίηση ενός συστήματος γνωστικής συμπερασματολογίας, το οποίο θα συνδυάζει την επιχειρηματολογία στην τεχνητή νοημοσύνη, με την επιστήμη της γνωστικής ψυχολογίας. Το σύστημα θα δέχεται conditional προτάσεις, θα τις μεταφράζει σε επιχειρήματα σε ένα σύστημα επιχειρηματολογίας σύμφωνα με τον τρόπο που υποδεικνύουν οι γνωστικοί ψυχολόγοι. Στη συνέχεια, θα είναι ικανό να απαντάει ερωτήσεις πάνω σε συγκεκριμένες προτάσεις, αιτιολογώντας τις απαντήσεις που θα δίνει, μέσω γραφικής και λεκτικής επεξήγησης. Το σύστημα έχει υλοποιηθεί υπό τη μορφή ιστοσελίδας και ως σύστημα επιχειρηματολογίας χρησιμοποιήθηκε το σύστημα επιχειρηματολογίας του Γοργία. Για την αξιολόγηση του συστήματος έγινε διενέργεια ενός πειράματος, στο οποίο δόθηκαν στους συμμετέχοντες τέσσερις μικρές ιστορίες που απαρτίζονταν από conditional προτάσεις. Οι συμμετέχοντες στο πείραμα κλήθηκαν να δώσουν απαντήσεις σε δέκα ερωτήσεις που αφορούσαν τις ιστορίες. Στη συνέχεια, αφότου είδαν την απάντησή του συστήματος, τους δόθηκε η ευκαιρία να αλλάξουν την απάντησή τους. Με τον συνδυασμό της γνωστικής ψυχολογίας και της επιχειρηματολογίας, πετύχαμε να φτιάξουμε ένα σύστημα το οποίο μπορεί να εξάγει συμπεράσματα βασιζόμενο στη γνώση που του εισάγουμε και μπορεί να αιτιολογεί τα συμπεράσματα του, μέσω λεκτικής και γραφικής επεξήγησης. Συμφώνα και με τα ευρήματα της αξιολόγησης, το σύστημα παίρνει σωστές αποφάσεις, και είναι σε θέση να αιτιολογήσει τις απαντήσεις του, με τρόπο κατανοητό για τους χρήστες. Αρκετές φορές δε, είναι ικανό να πείσει τους χρήστες να αλλάξουν τις απαντήσεις τους, μέσω της επεξήγησης που δίνει για τη δική του απάντηση.