Η ανάγκη (από πλευράς θεωρίας ποινικού δικαίου και ανθρωπίνων δικαιωμάτων) αυξημένης προστασίας του θύματος εγκλημάτων σεξουαλικής κακοποίησης

Abstract

Η παρούσα εργασία καταπιάνεται με την προβληματική της ανάγκης, υπό το πρίσμα ποινικού δικαίου και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, για αυξημένη προστασίας των θυμάτων σεξουαλικής κακοποίησης. Στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται ανάλυση επί των αδικημάτων σεξουαλικής κακοποίησης που επέλεξε να αναφερθεί ο συγγραφέας. Τα εν λόγω αδικήματα είναι το αδίκημα του βιασμού, η σεξουαλική κακοποίηση δια διείσδυσης, η σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση ανηλίκων και η παιδική πορνογραφία. Η μεγαλύτερη επικέντρωση του συγγραφέα αφορά το αδίκημα του βιασμού, το οποίο διασπά σε τρείς βασικές υποενότητες. Στο τέλος του πρώτου κεφαλαίου αναφέρεται στην Κυπριακή έννομη τάξη και στα αδικήματα σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης ανήλικων. Αφού παραθέτει την εθνική νομοθεσία και τις προβλεπόμενες ποινές κάνει μια σύντομη αντιπαραβολή μεταξύ των δύο για να καταδείξει την ανεπάρκεια των επιβαλλόμενων ποινών.

Ακολούθως, στο κεφάλαιο δύο επικεντρώνεται στα δικαιώματα των θυμάτων και παραθέτει εκτενώς το Ευρωπαϊκό και Ευρωενωσιακό νομοθετικό πλαίσιο. Η κύρια ανάλυση περιστρέφεται μεταξύ της απόφασης-πλαίσιο 2001/220/ΔΕΥ και της Οδηγίας 2012/29/ΕΕ. Ο συγγραφέας παραθέτει με έναν μοναδικό και εξειδικευμένο τρόπο τα δικαιώματα που δεν άλλαξαν από την απόφαση-πλαίσιο, τα δικαιώματα και υποχρεώσεις που επεκτάθηκαν σε σχέση με κείνα που προνοούσε η απόφαση-πλαίσιο και τις σημαντικότερες αλλαγές που εντόπισε. Εν συνεχεία παραθέτει μια ειδική ενότητα αφορούσα την εξισορρόπηση των δικαιωμάτων του θύματος και του κατηγορούμενου στο πλαίσιο της ποινικής δίκης. Εν κατακλείδι, στο τρίτο κεφάλαιο παραθέτει κριτικές προσεγγίσεις και εισηγήσεις.

Η παρούσα εργασία καταπιάνεται με την προβληματική της ανάγκης, υπό το πρίσμα ποινικού δικαίου και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, για αυξημένη προστασίας των θυμάτων σεξουαλικής κακοποίησης. Στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται ανάλυση επί των αδικημάτων σεξουαλικής κακοποίησης που επέλεξε να αναφερθεί ο συγγραφέας. Τα εν λόγω αδικήματα είναι το αδίκημα του βιασμού, η σεξουαλική κακοποίηση δια διείσδυσης, η σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση ανηλίκων και η παιδική πορνογραφία. Η μεγαλύτερη επικέντρωση του συγγραφέα αφορά το αδίκημα του βιασμού, το οποίο διασπά σε τρείς βασικές υποενότητες. Στο τέλος του πρώτου κεφαλαίου αναφέρεται στην Κυπριακή έννομη τάξη και στα αδικήματα σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης ανήλικων. Αφού παραθέτει την εθνική νομοθεσία και τις προβλεπόμενες ποινές κάνει μια σύντομη αντιπαραβολή μεταξύ των δύο για να καταδείξει την ανεπάρκεια των επιβαλλόμενων ποινών. Ακολούθως, στο κεφάλαιο δύο επικεντρώνεται στα δικαιώματα των θυμάτων και παραθέτει εκτενώς το Ευρωπαϊκό και Ευρωενωσιακό νομοθετικό πλαίσιο. Η κύρια ανάλυση περιστρέφεται μεταξύ της απόφασης-πλαίσιο 2001/220/ΔΕΥ και της Οδηγίας 2012/29/ΕΕ. Ο συγγραφέας παραθέτει με έναν μοναδικό και εξειδικευμένο τρόπο τα δικαιώματα που δεν άλλαξαν από την απόφαση-πλαίσιο, τα δικαιώματα και υποχρεώσεις που επεκτάθηκαν σε σχέση με κείνα που προνοούσε η απόφαση-πλαίσιο και τις σημαντικότερες αλλαγές που εντόπισε. Εν συνεχεία παραθέτει μια ειδική ενότητα αφορούσα την εξισορρόπηση των δικαιωμάτων του θύματος και του κατηγορούμενου στο πλαίσιο της ποινικής δίκης. Εν κατακλείδι, στο τρίτο κεφάλαιο παραθέτει κριτικές προσεγγίσεις και εισηγήσεις.