Μουσείο: χώρος γραμματισμού και νοηματοδότησης του Κόσμου

Abstract

Στην παρούσα έρευνα, ο χώρος του μουσείου εκλαμβάνεται ως χώρος γραμματισμού, ως χώρος εμπλοκής σε κοινωνικές πρακτικές κατά τις οποίες οι επισκέπτες νοηματοδοτούν το ίδιο το μουσείο και τον κόσμο τους. Η έρευνα στηρίζεται σε συνεντεύξεις και αντλεί στοιχεία από την έρευνα επαγγελματικής ανάπτυξης εκπαιδευτικών, η οποία αποτελεί μία μέθοδο έρευνας που συχνά συναντιέται στην ποιοτική έρευνα. Συμμετέχοντες στην έρευνα είναι άτομα με ιδιαίτερη σχέση με το μουσείο. Ως βασικοί/ές συμμετέχοντες/ουσες, έχουν επιλεγεί η οικογένεια της ερευνήτριας/εκπαιδευτικού, η οποία έχει στενούς δεσμούς με το Μουσείο Πιερίδη στη Λάρνακα, όπου πραγματοποιείται η έρευνα, καθώς και φίλοι της οικογένειας, οι οποίοι έχουν μεγάλη εμπειρία σε μουσεία. Στην παρούσα έρευνα, μέσα από την παρατήρηση των συμμετεχόντων/ουσών και μέσα από συνεντεύξεις που πάρθηκαν από αυτούς, σκιαγραφείται μια πρόταση διδακτικής αξιοποίησης του μουσείου ως χώρου και κειμένου, αντλώντας από την παιδαγωγική των πολυγραμματισμών και ειδικότερα την έννοια του «Σχεδίου». Στο πλαίσιο αυτής της έρευνας αξιοποιούνται ο χώρος του μουσείου και στοιχεία από τη μέθοδο place based interviews/walking interviews (περιπατητικές συνεντεύξεις). Η έρευνα καταλήγει σε ευρήματα που αφορούν τις πρακτικές γραμματισμού στις οποίες εμπλέκονται παιδιά και ενήλικες στον χώρο του μουσείου καθώς και τους τρόπους που αυτά/αυτοί νοηματοδοτούν τα αντικείμενα, τον χώρο αλλά και τον κόσμο μέσω της εμπλοκής και κίνησής τους στο μουσείο. Τέλος, χρησιμοποιώντας τη διαφορετική/διαφοροποιημένη εμπειρία των ατόμων και των διαφορετικών ταυτοτήτων τους αναπτύσσονται προτάσεις για το πώς αυτές μπορούν να οδηγήσουν σε σχεδιασμό προγραμμάτων για εκπαίδευση στον γραμματισμό εντός και πέρα από τον φυσικό χώρο του μουσείου.

In this research study, the museum space is perceived as a literacy space, as a space for engaging in social practices in which visitors give meaning to the museum itself and to their world. It is based on interviews and draws on teacher professional development-practitioner research, which is a method often encountered in qualitative research. Participants in the study are people with a close relationship to the museum. The main participants, serving as informants, are the family of the researcher/teacher, who has close ties to the Pierides Museum in Larnaca, where the research takes place, as well as family friends, serving as facilitators, who have extensive experience in education and museums. In the present study, through the observation of the participants and through interviews with them, an attempt is made to outline a proposal for the didactic use of the museum as space and text, drawing on the pedagogy of multiliteracies and, in particular, on the notion of "design". In the context of this research, the space of the museum is utilized, and data emerge in place-based/walking interviews. The research describes the literacy practices in which children and adults engage in the museum space, as well as presents findings on the ways they make sense of objects, space and the world through their involvement and movement in the museum. Finally, drawing upon the differential experiences of individuals and their different identities, this research concludes with suggestions on the design of literacy programs within and beyond the physical space of the museum.