Η προστασία της μειοψηφίας των μετόχων στο Κυπριακό και Αγγλικό Εταιρικό Δίκαιο - Σύγκριση.

Abstract

Στα πλαίσια μιας εταιρείας η πλειοψηφία είναι αυτή που οδηγεί στη λήψη αποφάσεων, στον καθορισμό του τρόπου εφαρμογής τους, και στην επιλογή του τρόπου και των προσώπων που θα προχωρήσουν στην εφαρμογή τους. Η συγκεκριμένη αρχή θεμελιώθηκε με βάση τη Νομολογία και πιο συγκεκριμένα με την απόφαση Foss v Harbottle. Η απόφαση αυτή υιοθέτησε δυο σημαντικές γραμμές. Η πρώτη αρχή είναι ότι η εταιρεία διοικείται από την πλειοψηφία, δηλαδή ότι όταν υπάρχει μια ισχυριζόμενη αδικοπραξία η πλειοψηφία των μελών της εταιρείας μπορεί με απόφαση της να την επικυρώσει και να την νομιμοποιήσει, με αποτέλεσμα αν αυτή η συναλλαγή προχωρήσει σε επικύρωση από την πλειοψηφία συμπεραίνεται ότι η εταιρεία δεν έχει αδικηθεί και κανένα από τα μέλη δεν έχει την δυνατότητα να εγείρει αγωγή σε σχέση με την συναλλαγή αυτή (αρχή της κυριαρχίας της πλειοψηφίας). Η άλλη αρχή είναι ότι όταν υπάρχει αδικοπραξία εναντίον της εταιρείας ο μόνος ορθός ενάγοντας είναι η ίδια η εταιρεία (αρχή του ορθού ενάγοντος). Από τον κανόνα υπάρχουν ορισμένες εξαιρέσεις με βάση τις οποίες παρέχονται θεραπείες στους μετόχους της μειοψηφίας. Η παράγωγη αγωγή που εγείρεται από τον ίδιο τον μέτοχο ο οποίος έχει ως βάση αγωγής τη βάση αγωγής που θα είχε η ίδια η εταιρεία αν ασκούσε η ίδια την αγωγή αποτελεί το πιο ουσιαστικό εργαλείο της μειοψηφίας των μετόχων καθώς επιτρέπει σε μέτοχο μειοψηφίας να εγείρει αγωγή εκ μέρους της εταιρείας σε περιπτώσεις που η εταιρεία δεν ενεργεί η ίδια, επειδή ο αδικοπραγών έχει τον έλεγχο της εταιρείας και μπορεί να την εμποδίσει από το να προχωρήσει σε οποιαδήποτε ενέργεια. Η παράγωγη αγωγή στο Κυπριακό Εταιρικό Δίκαιο βασίζεται στο κοινοδικαιικό σύστημα και δεν έχει κωδικοποιηθεί στον Περί Εταιρειών Νόμο- Κεφάλαιο 113. Τα Κυπριακά Δικαστήρια μέχρι σήμερα όταν έχουν ενώπιον τους μια παράγωγη αγωγή κάνουν αναφορά σε υποθέσεις του Κοινοδικαίου ως αυθεντίες που είχαν εκδοθεί πριν το 1960. Με βάση αυτή την πρακτική που ακολουθείται, τα Κυπριακά Δικαστήρια δεν έχουν ακολουθήσει όλες τις εξελίξεις και μεταβολές που υπήρξαν αναφορικά με την παράγωγη αγωγή στο Αγγλικό Εταιρικό Δίκαιο, παρά το γεγονός, τις πολλές και λεπτομερείς λύσεις που δόθηκαν σε αυτό το ζήτημα από πιο πρόσφατες Αγγλικές υποθέσεις και τη νομοθετική θέσπιση του English Company Acts 2006 ο οποίος αντικατέστησε τις παλιές εξαιρέσεις στον κανόνα της υπόθεσης Foss v Harbottle. Λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κυπριακό Εταιρικό Δίκαιο προέρχεται από το Αγγλικό Εταιρικό Δίκαιο η νομολογιακή και νομοθετική εξέλιξη της παράγωγης αγωγής στην Αγγλία θεμελιώνει το έδαφος για την εξέλιξη και στην Κύπρο. Για αυτόν τον λόγο η παρούσα εργασία έχει στόχο να προχωρήσει σε σύγκριση του Αγγλικού με το Κυπριακό Εταιρικό Δίκαιο στο ζήτημα της προστασίας της μειοψηφίας των μετόχων και να καταδείξει την ανάγκη που υπάρχει το Κυπριακό Εταιρικό Δίκαιο όσον αφορά αυτό το θέμα να εκσυγχρονιστεί.