Οικογενειακές παρεμβάσεις: ερευνητικά εμπεριστατωμένες μέθοδοι και ο ρόλος του Σχολικού Συμβούλου

Abstract

Οι λανθασμένες γονικές πρακτικές φέρουν ποσοστό ευθύνης για το 50% της διακύμανσης των αντικοινωνικών συμπεριφορών των παιδιών, γεγονός που επισημαίνει την ανάγκη για συμπεριφορικές παρεμβάσεις στην οικογένεια αλλά και συστημική επένδυση στις γονικές δεξιότητες (Turner & Sanders, 2006). Ερευνητικά εμπεριστατωμένες μέθοδοι μέσα από την βιβλιογραφία αναδεικνύονται οι Συμπεριφορικές Οικογενειακές Παρεμβάσεις (ΣΟΠ), μια μορφή ψυχολογικής παρέμβασης που αποσκοπεί στην αντιμετώπιση και μόνιμη θετική αλλαγή δυσλειτουργικών οικογενειακών δυναμικών, μοτίβων αλληλεπιδράσεων και γονικών πρακτικών μέσω δομημένων και τεκμηριωμένων στρατηγικών. Η μέθοδος Triple-P αποτελεί μια κλιμακωτή, πολυσυστημική προσέγγιση των ΣΟΠ, που προσαρμόζεται στις ανάγκες της οικογένειας και έχει σχεδιαστεί ώστε να εφαρμόζεται σε όλο τον πληθυσμό. Η ομάδα που ανέπτυξε το πρόγραμμα Triple-P μελέτησε μεθόδους διάδοσης του προγράμματος στον ευρύτερο πληθυσμό, λαμβάνοντας υπόψιν πολλαπλούς παράγοντες. Μία άλλη μέθοδος που εστιάζει στην αλλαγή των προτύπων αλληλεπίδρασης των γονέων με το παιδί είναι η συνταγή των Selvini-Palazzoli, η οποία με στόχο την αποτελεσματική αντιμετώπιση των προβληματικών συμπεριφορών αξιοποιεί την γονική συμμαχία. Ο Σχολικός Σύμβουλος χάρη στον ευέλικτο ρόλο του αποτελεί την «γέφυρα» μεταξύ σχολείου και σπιτιού, έχει την δυνατότητα να δράσει προληπτικά και κατασταλτικά εντοπίζοντας παράγοντες κινδύνου που απειλούν τους μαθητές και κάνοντας τις κατάλληλες συστάσεις σε κάθε οικογένεια. Το ερωτηματολόγιο που διερευνά τις πεποιθήσεις των Σχολικών Συμβούλων σχετικά με την χρησιμότητα, αποτελεσματικότητα, και εφαρμογή των μεθόδων οικογενειακών παρεμβάσεων έλαβε 63 απαντήσεις, με την γενικότερη τάση τους να υποδεικνύει θετική στάση, η οποία ενισχύει την πρόταση για διάδοση και αναδεικνύει την αναγκαιότητά της.