Η κατανόηση της μη κυριολεκτικής γλώσσας (παρομοίωση, μεταφορά) από παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες στη γλώσσα και από παιδιά με τυπική γλωσσική ανάπτυξη

Abstract

Η παρούσα έρευνα εξέτασε την κατανόηση της κυριολεκτικής και μη κυριολεκτικής γλώσσας σε παιδιά με Μαθησιακές Δυσκολίες στη Γλώσσα (ΜΔΓ) και τυπικώς αναπτυσσόμενα παιδιά (ΤΑΠ), τα οποία είχαν εξισωθεί ως προς την ηλικία, το φύλο και τη μη λεκτική/πρακτική τους νοημοσύνη (ΠΝ). Η έως τώρα σχετική έρευνα απέδωσε τη χαμηλή επίδοση των παιδιών με ΜΔΓ σε ενδεχόμενη αποσύνδεση της κατανόησης της μη κυριολεκτικής και κυριολεκτικής γλώσσας σε σχέση με τη λεκτική νοημοσύνη (ΛΝ). Στην έρευνα συμμετείχαν 100 παιδιά της δημοτικής εκπαίδευσης, 50 με ΜΔΓ (22 αγόρια, 28 κορίτσια) και 50 ΤΑΠ (22 αγόρια, 28 κορίτσια), τα οποία είχαν ταυτισθεί σύμφωνα με το κριτήριο της γνωστικής αναφοράς. Όλα τα παιδιά εξετάστηκαν σε: (α) συστοιχία έργων κατανόησης λεκτικών συνδυασμών με/χωρίς συμφραζόμενα, (β) παραδείγματα μη κυριολεκτικής γλώσσας (παρομοίωση, μεταφορά) σε κείμενα (αφηγηματικά, εκθεσιακά) και (γ) ανάκληση. Εν συντομία, τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι οι μετρήσεις κατανόησης της μη κυριολεκτικής και κυριολεκτικής γλώσσας παρουσίασαν ψηλή συσχέτιση. Επίσης το δομικό μοντέλο εξίσωσης φανέρωσε πολύ ψηλό δείκτη συσχέτισης μεταξύ των παραγόντων (r=.86). Η πολυμεταβλητή ανάλυση διακύμανσης έδειξε ότι οι ομάδες διέφεραν σε όλα ανεξαιρέτως τα έργα. Από τον έλεγχο της επίδρασης των υπο-κλιμάκων του WISC-IIIR ξεχώρισαν οι ιδιαίτερα χαμηλές επιδόσεις των παιδιών με ΜΔΓ μικρής ηλικίας σε όλα τα έργα. Βρέθηκαν επίσης σημαντικές διαφορές μεταξύ των ομάδων στην κατανόηση των παραδειγμάτων της μη κυριολεκτικής γλώσσας σε κείμενα ως γνωστικό και μεταγνωστικό έργο. Οι επικρατέστερες μεταβλητές για το διαχωρισμό των ομάδων ήταν το Λεξιλόγιο και οι Πληροφορίες του WISC-IIIR , οι Κατηγορίες και Εκθεσιακά κείμενα με Παρομοίωση και Κατηγορία . Oι παλινδρομικές αναλύσεις έδειξαν ότι τα έργα που χρησιμοποιήθηκαν έκαναν ορθή ταξινόμηση των παιδιών στις ομάδες που ανήκαν. Συνάγονται τα ακόλουθα συμπεράσματα α) η κατανόηση της κυριολεκτικής και μη κυριολεκτικής γλώσσας οργανώνονται από ένα κοινό παράγοντα, (β) η φύση της ΛΝ εμπερικλείει και την κατανόηση της μη κυριολεκτικής γλώσσας, (γ) η σημασιολογική αναπαράσταση εκ μέρους των παιδιών με ΜΔΓ συναντά ενδεχομένως εξωγλωσσικά εμπόδια, (δ) η επαγωγική διαδικασία συνιστά αναπόσπαστο συστατικό της ΛΝ και ισχυρό παράγοντα πρόβλεψης του διαχωρισμού των συγκρινόμενων ομάδων. Συνοψίζοντας, η παρούσα διατριβή συμβάλλει στην έρευνα της σχέσης νόησης και γλώσσας ως εκφάνσεις της νοημοσύνης και αναδεικνύει κυρίως την αδυναμία των παιδιών με ΜΔΓ να υποβάλουν την κατανόηση της μη κυριολεκτικής και κυριολεκτικής γλώσσας σε επαγωγική διαδικασία. Επίσης συζητείται περαιτέρω το ενδεχόμενο της διπλής αποσύνδεσης.

This multi-measure approach study was conducted so as to examine Language/ Learning Impaired (LLI) Children’s comprehension of Figurative Language (FL) in comparison to a control group matched on chronological age, gender, and non –verbal/performance IQ. Previous research has indicated that clinical groups consistently perform poorly on FL comprehension tasks. It has been suggested that double dissociation might account for the pattern of language difficulties observed in this target group. 100 elementary school children, namely 50 LLI (22 males 28 females), and 50 typically developing children (22 males 28 females), aged 8;8-11;7, participated in the study. The cognitive referencing criterion was applied for the diagnosis of the LLI group. All of the children were administered a battery of paired-association comprehension tasks with context constraints and FL paradigm (similes, metaphors) comprehension tasks in different text types (narrative, expository). Delayed text recall was measured as well. The aims of the present study were: (1) to explore the relationships between literal and FL comprehension measures over and above their structures (2) to investigate group performance on forced-choice tasks, (3) to examine the extent to which FL comprehension measures are associated with Verbal IQ (VIQ), (4) to compare group performance on FL paradigm comprehension in different text types, and (5) to identify predictors of group membership. Outcomes showed that measures of literal and FL are correlated greatly in both groups. What is more, a structural equation modelling analysis indicated that factors extracted from various measures of language comprehension ability correlated very highly (r=.86). MANOVA yielded significant group effects across all measures. Further, MANCOVA showed that low scores in young LLI are VIQ subscale specific. FL paradigms as a repeated measures variable interacted with both group and text type. Furthermore, groups responded differently to paradigm comprehension as a metacognitive task. Multiple regression procedures generated Vocabulary and Information (WISC IIIR), Category Formation and Expository Texts with Similes and Categories as the strongest predictors of group membership. The present study adds considerable evidence to the limited relevant literature as to how children with LLI process FL. Taking everything into account, this study shows that LLI has difficulty with tasks requiring abstraction of information. The implications are therefore discussed in relation to possible cognitive mechanisms (such as induction) that might interact with language to create an LLI profile. Implications of the findings on the double dissociation hypothesis are also discussed.