Ισλαμ, πολιτική και οικονομία στην Τουρκία : από την αστική τάξη του Κεμαλισμού στο κεφάλαιο του Ισλάμ

Abstract

Το πρώτο μέρος της εργασίας ασχολείται με το ζήτημα της τουρκικής αστικής τάξης από την κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μέχρι και το τέλος της δεκαετίας του 1980. Καταπιάνεται με την παρουσίαση της πολιτικής που ακολούθησε το κεμαλικό κράτος και την επιλογή του να ενδυναμώσει τα τμήματα εκείνα των Τούρκων βιομηχάνων και εμπόρων που υιοθετούσαν το δόγμα του κεμαλισμού. Την ίδια στιγμή εισέρχεται και στην ανάλυση της ανάδυσης του πολιτικού Ισλάμ και στην εμφάνιση του μικρομεσαίου κεφαλαίου της Ανατολίας, το οποίο σταδιακά θα εκφραστεί διαμέσου των ισλαμικών κομμάτων. Το δεύτερο μέρος δίδει βάρος στην περίοδο μετά τον Ψυχρό Πόλεμο μέχρι και σήμερα παρουσιάζοντας τους παράγοντες ενίσχυσης του άλλου τμήματος της τουρκικής αστικής τάξης, του ισλαμικού κεφαλαίου. Βασικός άξονας ανάλυσης στο δεύτερο μέρος είναι η στρατηγική επιλογή των ισλαμικών επιχειρηματικών κύκλων να στηρίξουν τα κόμματα του πολιτικού Ισλάμ, αλλά και η επίπτωση αυτής της επιλογής στις ιδεολογικές αναφορές και πολιτικούς στόχους των ισλαμικών κομμάτων. Τέλος η εργασία αναλύει την προσπάθεια του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης να ηγηθεί του νεοφιλελεύθερου μετασχηματισμού του τουρκικού κράτους.

The first part of the thesis deals with the issue of the Turkish bourgeoisie from the collapse of the Ottoman Empire until the end of the 1980s. It deals with the presentation of the policy pursued by the kemalists state and its choice to strengthen those Turkish industrialists who adopted the kemalists dogma. At the same time it deals with the emergence of political Islam and the appearance of small and medium scale capital in Anatolia, which gradually will be expressed by the Islamic parties. The second part analyses the post Cold War period until today, presenting the main factors that strengthened the other part of Turkish business circles. The basis of the analysis is the strategic choice of the Islamic business circles to support the Islamist political parties. Finally this work presents the attempt of the Justice and Development Party to head the neoliberal development model in Turkey and the transformation of the state during the first years of the 21st century.