Attention bias modification treatment for social anxiety : avoidance or exposure to threatening faces : the role of pre-existing attentional bias and state anxiety

Abstract

Η παρούσα έρευνα αποτελείται από 2 πειράματα τα οποία έχουν ως σκοπό την μελέτη της αποτελεσματικότητας της παρέμβασης Μετατροπής Μεροληψιών Προσοχής (Attention Bias Modification Treatment; ABMT) σε άτομα με κοινωνικό άγχος (ΚΑ). Επιπρόσθετα, η παρούσα μελέτη στοχεύει να διερευνήσει τις συνθήκες κάτω από τις οποιες η θεραπεία είναι αποτελεσματική εξετάζωντας τον ρόλο του είδους των προϋπαρχουσών μεροληψιών προσοχής (pre-existing attention bias; P-AB) και των επιπέδων άγχους κάτω από συνθήκες άγχους (state anxiety). Στο πρώτο πείραμα έγινε τυχαία κατανομή 60 συμμετεχόντων σε εκπαίδευση μακριά από απειλητικά πρόσωπα και στην ομάδα εικονικής παρέμβασης. Οι συμμετέχοντες έλαβαν 8 εκπαιδεύσεις (2 φορές την εβδομάδα για 3 εβδομάδες) με το έργο dot-probe. AB αξιολογήθηκαν με το συγκεκριμένο έργο και ΚΑ με ερωτηματολόγια αυτό-αναφοράς και κλινική συνέντευξη αντίστοιχα πριν, αμέσως μετά και 6 μήνες μετά την θεραπεία. Τα αποτελέσματα έδειξαν έλλειψη αποτελεσματικότητας της ΑΒΜΤ. Επίσης, P-AB και state anxiety δεν τροποποιούσαν την αποτελεσματικότητα της θεραπείας. Το δεύτερο πείραμα αποτελείτο από 82 συμμετέχοντες που κατανεμήθηκαν τυχαία στα 2 είδη εκπαίδευσης που αναφέρθηκαν και σε μια τρίτη ομάδα εκπαίδευσης προς τα απειλητικά ερεθίσματα (για να ληφθεί υπόψη ο ρόλος της αποφυγής των απειλητικών ερεθισμάτων). Οι συμμετέχοντες έλαβαν 4 εκπαιδεύσεις (2 φορές την εβδομάδα για 2 εβδομάδες) με το έργο dot-probe. AB αξιολογήθηκαν με μέτρηση των οφθαλοκινήσεων και το Posner task και τα επίπεδα ΚΑ με ερωτηματολόγια αυτό-αναφοράς, συμπεριφορικές και ψυχοφυσιολογικές μετρήσεις πριν και μετά την εκπαίδευση. Τόσο η αξιολόγηση όσο και η εκπαίδευση έγιναν κάτω από συνθήκες άγχους (επερχόμενη ομιλία). Τα αποτελέσματα έδειξαν και πάλι μη αποτελεσματικότητα, και επίσης ούτε οι P-AB ή state anxiety levels τροποποιούσαν την αποτελεσματικότητα ΑΒΜΤ. Η μοναδική εξαίρεση αφορούσε την μείωση του συνοφρυώματος (ένδειξη αρνητικού συναισθήματος) που παρουσιάστηκε στην συνθηκη εκπαίδευσης μακριά από απειλητικά ερεθίσματα και στα άτομα που παρουσιάζουν τον τύπο μεροληψιών αποφυγής της προσοχής. Το συγκεκριμένο αποτέλεσμα φαίνεται να μην συνδέεται με αλλαγές στις μεροληψίες προσοχής. Μία πιθανή εξήγηση θα μπορούσε να είναι ότι αποτελεί προιόν μάθησης των ατόμων να παρουσιάζουν παρόμοιες εκφράσεις προσώπου με αυτές που εκπαιδεύτηκαν να εστιάζουν την προσοχή τους. Αν και ο συγκεκριμένος μηχανισμός λειτουργίας είναι δύσκολο να διασαφηνιστεί, φαίνεται το συγκεκριμένο αποτέλεσμα να αποτελεί ένα θετικό αποτέλεσμα. Συγκεκριμένα, πιθανόν να συνδέεται με αύξηση ανοχής των κοινωνικών καταστάσεων στα άτομα και να μειώνει τις πιθανότητες αντιλαμβανόμενης λήψης αρνητικής ανατροφοδότησης. Το τελευταίο άρθρο της διατριβής κοιτάζει την σχέση μεταξύ του χαρακτηριστικού αυτοσυνειδησίας (self-consciousness; SCS) και είδους ΑΒ, όπως και τον μεσολαβητικό ρόλο των επιπέδων ΚΑ. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η ιδιωτική αυτοσυνειδησία σε συνδυασμό σε χαμηλά επίπεδα ΚΑ προβλέπει αποφυγή, ενώ σε ψηλά επίπεδα ΚΑ προβλέπει εγρήγορση κάτω από μη στρεσογόνο γεγονός (πείραμα 1). Κάτω από στρεσογόνες συνθήκες (πείραμα 2) δεν βρέθηκε κάποια σχέση μεταξύ των συγκεκριμένων μεταβλητών. Τα συγκεκριμένα αποτελέσματα αναμενεται να συνεισφέρουν στην δημιουργία αποτελεσματικότερων πρωτοκόλλων ΑΒΜΤ. Τα γενικότερα αποτελέσματα δείχνουν τις ανάγκες για περαιτέρω διερεύνηση: 1) του ρόλου των διαφορετικών τύπων ΑΒ στην αποτελεσματικότητα της παρέμβασης ΑΒΜΤ, 2) του ρόλου εκπαίδευσης μακριά από απειλητικά ερεθίσματα και της μείωσης του αρνητικού συναισθήματος, 3) της σχέσης μεταξύ SCS και είδους ΑΒ.

The current study is comprised of 2 experiments aiming to examine Attention Bias Modification Treatment (ABMT) effectiveness in socially anxious individuals and inform future studies by examining pre-existing attention bias (P-AB) and state anxiety levels as moderators of treatment effectiveness. For the first experiment, 60 participants were randomly allocated to a training away from threat condition and a placebo group. Participants received 8 training sessions (2 times for 3 weeks) with the dot-probe task. AB and SA levels were measured with the dot-probe task and self-report as well as clinician measures respectively at pre-, post-treatment and 6 months follow-up showing no effectiveness of ABMT. In addition, P-AB and state anxiety levels did not moderate treatment effectiveness. The second experiment was comprised of 82 participants who were randomly assigned to training away from threat, towards threat (aiming to examine the role of attentional avoidance) and placebo group. Participants received 4 training sessions (2 times for 2 weeks) with dot-probe task. AB were measured with eye-tracking and the Posner task and SA levels with self-report, behavioural and physiological measures at pre- and post-treatment. Both assessment and training were done under a stressor (upcoming video-recorder speech). Results showed again no effectiveness of ABMT. In addition, P-AB and state anxiety levels did not moderate treatment effectiveness. The only exception was Corrugator reduction (index of negative affect) in training away from threat group only for avoiders. This result was not related to attention bias modification and its mechanism seems to be unclear based on the current results. One possible explanation could be that this is a learning effect of a similar face reaction that participants were trained to focus to. Apart from the potential mechanism this result is considered as useful as it might help socially anxious individuals to tolerate more social situation and reduces the possibilities of perceived negative feedback from others which in turn will increase their anxiety levels. The last article examines the relationship between the trait-characteristic of self-consciousness (SCS) and AB type and the moderating role of SA levels. Results showed that private SCS predicts attentional avoidance under low SA levels and vigilance under high SA levels under no stressor (experiment 1). Under stressor (experiment 2) no relationship was found between SCS, SA levels and AB type. This result can inform ABMT aiming in the creation of more effective protocols. Directions for future research are suggested that include: 1) examining more the role of different AB types in the modification treatment, 2) examining the potential role of training away from threat in the reduction of negative affect, 3) examining further the role of SCS and AB types.