"I Heard It Through The Grapevine!" Το κουτσομπολιό ως έκφραση του κοινωνικού φαντασιακού στον αστικό χώρο

Abstract

Άνθρωποι, παρατεταμένοι σε σειρά, διαμορφώνουν την κοινωνική δομή σχολιάζοντας την καθημερινότητα. Κουτσομπολεύοντας. Ο δημόσιος χώρος αναπροσδιορίζεται, χρωματίζεται, γίνεται φιλικός ή ανοίκειος, γνώριμος ή εχθρικός. Ο σχολιασμός έχει τη δύναμη να καθορίσει την πόλη, να της δώσει ορισμένη φυσιογνωμία, και εν τέλει να διαμορφώσει τους ίδιους τους ανθρώπους της. Πόσο ισχυρή είναι άραγε αυτή η εξουσία που ασκείται από τη βάση και όχι εκ των άνωθεν; Αν έχουμε κάποια ιδέα για την άμεση δύναμη του κουτσομπολιού να δημιουργήσει ή να καταστρέψει ινδάλματα, να φτιάξει ή να κλονίσει τη δημόσια εικόνα του καθενός και της καθεμιάς μας, η επίδραση του στην δομή του χώρου της πόλης, και στη δημιουργία του χαρακτήρα της δημόσιας σφαίρας της, είναι λιγότερο σαφής. Το κουτσομπολιό, ως διαδικασία αποτελεί την ύφανση μιας φήμης η οποία διαμορφώνεται μεταξύ γειτόνων και περαστικών που σταματούν για να την ενημερώσουν όντες και οι ίδιοι θεατές, είτε να αποκτήσουν το ρόλο του εκθέματος, τροφοδοτώντας την έναρξη μιας νέας συζήτησης. Στην παρούσα διπλωματική εργασία, μελετώντας τον μηχανισμό λειτουργίας του κουτσομπολιού, αναστοχαζόμενη τη σημασία της παραπάνω κοινωνικής συνήθειας, προτείνω την επαναφορά της στον σύγχρονο αστικό ιστό, προσαρμοσμένη στη νέα υβριδική πραγματικότητα όπου ο ψηφιακός και ο φυσικός χώρος λειτουργούν μαζί βελτιώνοντας το δημόσιο. Στη σύνθεση, ο μηχανισμός του κουτσομπολιού μεταφράζεται χωρικά σχεδιάζοντας «κατωφλιακούς» χώρους όπου οι κάτοικοι της γειτονιάς εφαρμόζουν μικρές τακτικές, μοιράζονται αρμοδιότητες και συνδιαχειρίζονται τους ενδιάμεσους χώρους με αντίδωρο τη μεταξύ τους συνύπαρξη.