To θεατρικό παιγνίδι και η διδακτική του προσέγγιση μέσα από την εφαρμογή της έρευνας δράσης: αποτελέσματα ανάπτυξης και εμψύχωσης

Abstract

Η περίληψη (abstract) να μην υπερβαίνει τις 500 λέξεις και να περιλαμβάνει το στόχο, τη μεθοδολογία και τα αποτελέσματα/συμπεράσματα της διατριβής. Η παρούσα έρευνα έχει ως θέμα το θεατρικό παιγνίδι (Άλκηστις, 2012, Γραμματάς, 2014, Παπαδόπουλος, 2010) και τη διδακτική του προσέγγιση και έχει ως σκοπό την αυτοβελτίωση της εκπαιδευτικού μέσα από Έρευνα Δράσης (Koutselini, 2017, 2020, Reason&Bradbury, 2001). Συγκεκριμένα ο σκοπός είναι να διερευνηθούν οι διαδικασίες ανάπτυξης και εμψύχωσης κατά τη διδασκαλία του θεατρικού παιγνιδιού σε παιδιά προδημοτικής εκπαίδευσης διαφορετικών ηλικιών μέσω Έρευνας Δράσης σε συγκείμενο εκτός σχολικής τάξης και τα αποτελέσματά τους στην ανάπτυξη της εκπαιδευτικού, να αναστοχάζεται και να αναπροσαρμόσει τη διδασκαλία της για επίτευξη των στόχων ανάπτυξης των παιδιών. Συμμετέχουν είκοσι-τρία παιδιά ηλικίας τριών έως πέντε ετών. Η αναγκαιότητα της έρευνας έγκειται στο ότι το θεατρικό παιγνίδι χρησιμοποιείται σε ποικίλες περιστάσεις εκπαίδευσης και απασχόλησης, και με ποικίλες μορφές, χωρίς ωστόσο να εξετάζονται αφενός οι διαφοροποιήσεις που επιβάλλει το συγκείμενο και αφετέρου πώς μέσα από την αλληλεπίδραση με τα παιδιά αναπτύσσεται η ίδια η εμψυχώτρια. Η πρωτοτυπία της, βρίσκεται, στην εφαρμογή της έρευνας δράσης, σε ένα περιβάλλον απασχόλησης και όχι επίσημης εκπαιδευτικής δομής, η οποία επέτρεψε τη συνεχή ανατροφοδότηση της διαδικασίας, την επαναφορά και ανάδραση για βελτίωση εκπαιδευτικού και θεατρικού παιγνιδιού, ούτως ώστε να βελτιώνονται τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Για τη διερεύνηση των ερευνητικών ερωτημάτων πραγματοποιήθηκαν είκοσι δύο ημιδομημένα σχέδια μαθήματος τα οποία αναπτύσσονταν κατά τη διαδικασία της Έρευνας Δράσης και ανατροφοδοτούσαν την εμψυχώτρια και τα παιδιά κατά τη διάρκεια του θεατρικού παιγνιδιού. Η έρευνα δράσης εφαρμόστηκε μέσα από μία κυκλική διαδικασία δράσης, αναστοχασμού, αυτοκατανόησης, αμοιβαίας κατανόησης και επανάδρασης και πραγματοποιήθηκε από τις 15 Οκτωβρίου 2018 έως τις 16 Ιουνίου 2019. Τα σχέδια μαθήματος αναπτύσσονται στο πλαίσιο των κύκλων της έρευνας δράσης σε Κέντρο Απασχόλησης, τα οποία ενισχύονταν από τις συνεντεύξεις και το ημερολόγιο της εμψυχώτριας και αναθεωρούνταν. Τα αποτελέσματα της έρευνας αναβαθμίζουν τον ρόλο του εκπαιδευτικού ο οποίος συμμετέχει και παρατηρεί, βελτιώνοντας τις διαδικασίες και τη συμμετοχή των παιδιών στο θεατρικό παιγνίδι, προγραμματίζει εξατομικευμένες παρεμβάσεις και συμμετοχή σε μεικτές ομάδες, στοχεύοντας στην απελευθέρωση των συναισθημάτων, σκέψεων και κινήσεων των παιδιών, δηλαδή στην εμψύχωσή τους.

The current research is exploring theatrical play and its teaching approach (Άλκηστις, 2012, Γραμματάς, 2014, Παπαδόπουλος, 2010) and it has a dual purpose: (a) the exploration of theatrical play as a Case Study where the unique context of afternoon entertainment centres affects the phenomenon itself and (b) the self-improvement of the instructor-animator through Action Research (Grundy, 1986, Carr, St.&Kemmis 1997, Koutselini, 2017, 2020, Reason&Bradbury, 2001). Twenty-two children aged between three and five years old participate in this research. The value of this research lies in the fact that while theatrical play is used in a variety of educational and entertainment contexts in various forms, the distinctions that the context imposes as well as the ways the animator also develops through their interaction with the children are not explored. The originality of the research lies in the application of action research within an entertainment environment and not within an official educational structure, which allowed the constant feedback on the process, as well as the retrieval and adaptation of the activities for improving both the educator and the theatrical play in order to achieve the learning outcomes. In order to investigate the research questions, twenty-three semi-structured lesson plans were carried out, which were being developed during the action research process and were providing feedback both to the animator and the children during the theatrical play. The action research was applied through a cyclical action process, reflection, self-understanding, mutual understanding, and reaction in the classroom, and it was conducted between October 15, 2018, until June 16, 2019. The lesson plans were developed within the framework of the Entertainment Centre’s action research cycles, which were reinforced and constantly revised through the interviews and the animator’s journal. The research findings upgrade the instructor’s role who participates and observes, improving thus the process and the children’s participation in theatrical play, and schedules individualized interventions and participation in mixed groups, aiming at the release of the children’s emotions, thoughts, movements, in other words, their animation.